Hestia is de Griekse godin van het haardvuur, het huis, en de bereiding van de familiemaaltijd. Ze was ook de godin van het offer vlam en kreeg voor alle offers die gedaan werden een klein deel, zelfs al werd deze voor een andere god gedaan. Van alle Olympische goden is Hestia de godin die nooit in opspraak kwam en een rustig, vredig bestaan leefde. Dit kwam doordat zij de taak had om het vuur op Olympus ten allen tijde te laten branden waardoor ze in bijna geen mythe terug te vinden is. Waar de andere goden ruzie maakten, op zoek gingen naar liefde of oorlog of iets ontwikkelde, bleef Hestia keurig thuis bij het haardvuur zitten. Aan liefde had Hestia ook geen behoefte; nadat zowel Poseidon als Apollo om haar hand vroegen wees ze hen beiden af en beloofde ze plechtig dat ze voor altijd als maagd door het leven zou gaan. Hestia is het eerstgeborene kind van de titanen Kronos en Rhea en zowel de oudste als jongste zus van Zeus, Poseidon, Hades, Hera en Demeter (hierover later meer). Ze werd meestal afgebeeld als een bescheiden, gesluierde vrouw. In de Romeinse mythologie staat ze ook wel bekend als Vesta.
Biografie Hestia
Geboorte & opgroeien
Hoewel het gek klinkt, is Hestia zowel de oudste als de jongste zus van haar broers en zussen. Hoe dit komt? Doordat de titaan Kronos, Hestia haar vader, via een voorspelling van zijn vader (Ouranos) te horen had gekregen dat een van zijn kinderen hem van de troon zou stoten. Kronos kreeg hierna een relatie met Rhea, waaruit Hestia als eerste geboren werd. De voorspelling van zijn vader in acht nemend besloot Kronos echter om Hestia op te eten, zodat ze nooit de kans zou hebben om hem van de troon te stoten. Dit deed Kronos vervolgens ook met de volgende vier kinderen die geboren zouden worden uit zijn relatie met Rhea; zowel Demeter, Hera, Poseidon als Hades werden ook opgegeten. Rhea was kapot van verdriet doordat al haar kinderen direct na geboorte werden opgegeten, waarop ze besloot om haar zesde kind, Zeus, met een steen te verwisselen. Kronos had niet door dat hij een steen had opgegeten in plaats van Zeus, waarop Zeus naar een verborgen grot in Kreta werd gebracht waar die kon opgroeien.
Toen Zeus eenmaal opgegroeid was wist hij met een list om wijnschenker van Kronos te worden. Zonder dat Kronos het wist, vergiftigde Zeus zijn drankje waardoor hij al zijn opgegeten kinderen, in omgekeerde volgorde uitbraakte. Hierdoor kwam Hestia als laatste uit de maag van Kronos, waardoor ze ook wel wordt gezien als het laatst geboren kind. Hierdoor is Hestia zowel de oudste als de jongste van alle kinderen van Rhea en Kronos.
Titanenstrijd
Toen Kronos zijn kinderen eenmaal uit had gekotst, was die nog niet verslagen. De goden zouden een tien jaar lange strijd voeren om de macht, wat de titanenstrijd zou worden genoemd. Zeus, Hades, Poseidon, Demeter, Hera en Hestia trokken ten strijde tegen hun vader met de berg Olympus als hoofdkwartier, terwijl de titanen zich op de berg Othrys vestigden. Kronos was de leider van de titanen, die bijna allemaal ondertussen al talloze sterke kinderen hadden. Hierdoor waren Zeus, Hestia en de Olympische goden ver in de minderheid. Uiteindelijk wist Zeus de titanen te overwinnen door naar Tartaros af te reizen en de cyclopen en Hekatoncheiren te bevrijden, die hen zouden helpen de titanen te overwinnen na een lange strijd. Doordat er veel geschriften over de titanenstrijd verloren zijn gegaan weten we niet precies hoe groot de rol van Hestia in deze strijd was. Als we haar echter oordelen op haar karakter in andere verhalen, waar ze zeer vredelievend is, zal ze zelf niet een hele actieve rol in deze strijd hebben gespeeld.
Hestia beloofd voor altijd maagd te blijven
Nadat de Olympische goden de titanen overwonnen hebben vestigen de goden zich op Olympus. Er worden nieuwe goden geboren en uiteindelijk worden de twaalf olympische goden gekozen die heersen over Olympus en aarde. Zeus was hiervan de oppergod. Nadat de macht verdeeld is komt ook de interesse naar Hestia. Zowel Poseidon als Apollo vragen om haar hand. Hestia wou echter helemaal niet trouwen en wijst zowel Poseidon als Apollo af. Ze zwoer vervolgens, door haar hand op het hoofd van Zeus te leggen, om voor altijd als maagd door het leven te gaan. Apollo en Poseidon respecteerden Hestia haar beslissing en zouden haar voortaan met rust laten.
Hestia geeft haar plaats op Olympus op
Hoewel er altijd wordt gesproken over twaalf Olympische goden, is het niet altijd even duidelijk wie de Olympische goden nou daadwerkelijk waren. Dit komt doordat Dionysos pas later een olympische god werd, nadat Hestia haar plek had opgegeven voor hem. Hestia vond namelijk dat Dionysos een plek als een van de twaalf Olympische goden verdiende en wilde een oorlog tussen wie zijn plek op zou moeten geven voorkomen. Dit weergeeft het vredelievende karakter van Hestia duidelijk.
Priapus aast op Hestia
Nadat Apollo en Poseidon waren afgewezen door Hestia, durfde niemand zich meer te wagen aan haar. Niemand behalve Priapus, vruchtbaarheidsgod en beschermer van het vee. Terwijl Hestia na een feest in slaap was gevallen, trachtte de dronken Priapus haar te verkrachten. Gelukkig voor Hestia begon een ezel te balken op het moment dat Priapus haar kamer binnen wilde komen, waarop de bange Priapus vluchtte. Sindsdien kregen de ezels op Hestia’s feestdag rust en werden ze voorzien van een slinger.
Aanbidding van Hestia
Hestia was een belangrijk figuur in de godsdienst van de Griekse mythologie. Hoewel er bijna geen tempels in de naam van Hestia werden gemaakt, kon je in bijna elke tempel wel een haardvuur vinden in naam van Hestia. Ook kon je in de Prytaneion, een openbaar gebouw waar de regering beslissingen maakte, altijd een haard vinden die in de naam van Hestia brandde. Ook waren alle offers die gebracht werden aan goden terug te linken naar Hestia; ze kreeg immers een klein stukje van elk offer dat aan elke god werd gebracht. Op feesten kreeg Hestia ook altijd het eerste en het laatste offer naar haar toebedeeld.
Olympische spelen
De haard en het vuur van Hestia speelden een cruciale rol tijdens de Olympische Spelen. Atleten staken hun fakkels aan met Hestia’s heilige vlam en droegen ze terug naar hun thuisstad, waardoor de geest van eenheid en sportiviteit werd verspreid. Tegenwoordig wordt de olympische vlam nog steeds gebruikt tijdens de olympische spelen waardoor we, weliswaar onbewust tegenwoordig, nog altijd Hestia eren tijdens de Olympische Spelen.
Kenmerken Hestia
Uitbeelding en attributen
Hestia wordt meestal afgebeeld als een eenvoudige, bescheiden vrouw. Meestal wordt ze gesluierd afgebeeld en zie je haar op een houten troon bij een haard zitten. Enkele keren wordt ze afgebeeld met een tak met bloemen in haar hand, maar meestal zonder. Haar attributen waren een ketel waar vuur uit ontsproot, de haard en het vuur en haar heilige dier was een varken en de ezel, omdat de ezel haar had gered van de verkrachting van Priapus.
Beschrijving van Hestia
Hestia kan worden omschreven als de meest vredelievende god van Olympus. Het moment dat Dionysos in beeld komt om een plek op Olympus te verkrijgen geeft ze haar plek moedwillig op om een oorlog te voorkomen. Ook staat ze middels de haard en het vuur voor verbinding. Hoewel ze in weinig mythen voorkomt, had ze binnen het dagelijks leven in de huizen van de Grieken een zeer belangrijke rol. Ze was wellicht een minder opvallende godin, maar misschien wel de belangrijkste god in het dagelijks leven van de oude Grieken.