Rhea is in de Griekse mythologie de titanide van de aarde, vrouwelijke vruchtbaarheid en moederschap. Ze is de dochter van de oergoden Ouranos en Gaia en de zus van Koios, Crius, Iapetus, Tethys, Mnemosyne, Hyperion, Theia, Phoebe, Themis, Kronos en Okeanos. In de Griekse mythologie is ze vooral bekend doordat ze de moeder van de belangrijkste olympische goden is; Zeus, Poseidon, Hades, Demeter, Hera en Hestia. Ze had deze kinderen samen gekregen met haar man Kronos, de titaan die voor de olympische goden over de wereld heerste. Dit ging echter niet zonder slag of stoot; Kronos at al hun kinderen op zodra ze geboren werden. Rhea wist met een list alleen Zeus, haar zesde kind, weten te laten ontsnappen aan dit noodlot. Zeus zou Kronos later verslaan en de macht van hem overnemen, waarop Rhea zich terugtrok als koningin van de goden. Ze zou echter nog wel op Olympus verblijven en betrokken blijven in het leven van de olympische goden.
Biografie Rhea
Rhea was een van de twaalf oorspronkelijke titanen. Ze was de vrouw van Kronos. Haar vader was Ouranos (hemel) en haar moeder was Gaia (aarde). Samen met Kronos zou ze zes kinderen krijgen: Zeus, Poseidon, Hades, Demeter, Hera en Hestia. Dit ging echter niet zonder slag of stoot. Ouranos had, toen Kronos de macht van hem overnam, de voorspelling gedaan dat een van zijn kinderen hem van de troon zou stoten. Kronos, bang dat de voorspelling waarheid zou worden, besloot hierop om al zijn en Rhea haar kinderen op te eten. Demeter, Hera, Hestia, Poseidon en Hades werden allen direct opgegeten door Kronos toen ze geboren waren. Toen Rhea zwanger was van haar zesde kind, Zeus, had ze er genoeg van dat Kronos al hun kinderen opat en bedacht ze samen met Gaia en Ouranos een list om Zeus aan zijn noodlot te laten ontsnappen.
Rhea geeft geboorte aan Zeus
Op het moment dat Zeus geboren zou worden, besloot Rhea om af te reizen naar een grot in Kreta. Toen Zeus geboren werd verwisselde ze, zonder dat Kronos het door had, Zeus met een in doeken omhulde steen. Kronos had niks door en at de steen op, denkende dat het Zeus was. Vervolgens bracht Rhea Zeus naar het Ida gebergte in Kreta waar hij op kon groeien. Dat was echter nog niet genoeg; Rhea moest ervoor zorgen dat Kronos Zeus nooit op zou kunnen merken, zodat die op een normale manier op kon groeien. Ze schakelde de geit Amalthea in, die Zeus gedurende zijn jeugd zou voeden en stuurden nimfen naar Zeus toe die hem zouden scholen. Om te zorgen dat Kronos het gehuil van Zeus in zijn jongere jaren nooit kon horen, schakelde ze haar dienaars, de Cureten, in. Elke keer dat Zeus zou huilen sloegen de Cureten met hun speren op hun schilden, zodat het gehuil van Zeus overstemd werd door het wapengekletter. Hierdoor kon Zeus onbezorgd opgroeien zonder dat Kronos het door had. Toen Zeus eenmaal jongvolwassen stuurde ze de titanide Metis (titaan van de wijsheid en Zeus zijn eerste vrouw) naar hem toe, die Zeus zou helpen om Kronos te verslaan.
Zeus neemt de macht over van Kronos
Toen Zeus eenmaal volwassen was, wilde hij wraak nemen op zijn vader. Rhea of Metis (de verhalen zijn verschillend) gaf hem een vergiftigd drankje dat Zeus aan Kronos zou moeten geven. Zeus vermomde zich als olympische bekerdrager en gaf hem het drankje, wat Kronos in een teug leeg dronk. Kronos werd hierop zo misselijk dat hij al zijn kinderen (Poseidon, Hades, Demeter, Hestia en Hera) en de steen uitkotste. Hierop zouden alle kinderen van Rhea de strijd aangaan om Kronos te verslaan, wat de titanenstrijd zou worden genoemd. Rhea stond hierin aan de zijde van haar kinderen, waardoor Zeus haar een plek op Olympus zou geven toen hij Kronos eenmaal had verslagen. Hoewel Rhea eerste de koningin van de goden was, doordat ze de vrouw was van Kronos, stond ze haar positie hierna af en zou zich terug trekken op Olympus. Ze zou nog sporadisch in de Griekse mythologie voorkomen.
De geboorte van Apollo
Toen de titanide Leto zwanger was van de tweeling Artemis en Apollo, was Hera jaloers op haar en probeerde te verhinderen dat Leto makkelijk kon bevallen. Hierop zou Rhea naar Delos afreizen, waar Leto aan het bevallen was. Ze zou Leto helpen met de bevalling en de pijn van de bevalling, bemoeilijkt door Hera, verzachten.
Rhea vraagt Demeter terug te keren op Olympus
Demeter was lange tijd afwezig op Olympus doordat haar dochter, Persephone, ontvoerd was door Hades. Middels Zeus kwam er een regeling dat Persephone de helft van het jaar in de onderwereld en de helft van het jaar op aarde door zou brengen. Toen deze regeling getroffen was wilde Zeus dat Demeter weer terug naar Olympus kwam, zodat ze weer aan haar taken als godin van de landbouw kon voldoen. Hij vroeg Rhea om Demeter te overtuigen weer terug te keren. Rhea wist haar dochter te overtuigen waarop Demeter weer terug zou keren naar Olympus.
Rhea voedt Dionysos op
Volgens sommige mythen zou Rhea Dionysos hebben opgevoed nadat zijn moeder, Semele, door een list van Hera was verbrand. Ze zou hem groot hebben gebracht en hem hebben genezen toen hij getroffen werd door een vloek van Hera, waardoor Dionysos krankzinnig zou zijn geworden. Ook zou Rhea af en toe mee dansen in de cult van Dionysos.
Rhea brengt pelops weer tot leven
Pelops is de zoon van Tantalus, een Lydische koning die de goden had uitgenodigd op zijn banket. De arrogante Tantalus wilde de goden testen en serveerde zijn zoon Pelops tijdens het banket voor aan de goden. Alle goden hadden het direct door en weigerden het vlees te eten, behalve Demeter, die toentertijd met haar hoofd bij de ontvoering van haar dochter Persephone zat. Demeter at het schouderblad van Pelops op. De geschoffeerde Zeus beval Hermes om alle lichaamsdelen bij elkaar te rapen om het lichaam van Pelops te herstellen. Alleen zijn schouderblad ontbrak, waarop Hephaistos een ijzeren schouderblad voor Pelops zou maken. Rhea zou Pelops vervolgens weer tot leven hebben verwekt op verzoek van de olympische goden. Zeus zou Tantalus naar Tartaros hebben gestuurd, waar die voor eeuwig zou moeten lijden.
De woede van Rhea op Hippomenes en Atalante
Atalante was een heldhaftige krijgster die niet wilde trouwen. Nadat haar vader haar had gezegd dat ze moest trouwen besloot ze akkoord te gaan, onder de voorwaarde dat ze alleen zou trouwen met iemand die haar zou verslaan in een hardloopwedstrijd. Atalante versloeg iedereen die haar uitdaagde. Hippomenes was verliefd geworden op Atalante, maar wist dat hij haar niet kon verslaan in een hardloopwedstrijd. Hierop besloot hij raad te vragen aan Aphrodite zodat hij Atalante haar liefde voor zichzelf kon winnen. Aphrodite gaf hem drie onweerstaanbaar mooie gouden appels, die hij tijdens de race moest laten vallen. Ze vertelde hem dat Atalante afgeleid zou worden door hoe mooi de appels waren. Hippomenes deed dit en won hierdoor de race, waarop ze gelukkig met elkaar trouwden. Hippomenes vergat Aphrodite echter te bedanken nadat ze getrouwd waren. Aphrodite was hier kwaad over en besloot Atalante en Hippomenes, toen ze in een tempel van Rhea verbleven te overladen met lust, waarop ze de liefde in de tempel bedreven. Rhea was hier zo boos over dat ze zowel Hippomenes als Atalante in een leeuw veranderde.
Uitbeelding en attributen Rhea
Rhea werd gewoonlijk afgebeeld als een vrouw op die op een troon zat, om aan te geven dat ze de koningin van de titanen was. Op haar hoofd droeg ze vaak een kroon in de vorm van een toren en in haar hand werd ze vaak afgebeeld met een scepter. Soms reed ze een strijdwagen, getrokken door leeuwen. Soms zaten de leeuwen aan haar voeten. De leeuw en de havik waren haar heilige dieren en de zilverspar was haar heilige boom. Soms worden naast haar de Cureten, Dionysos of de god Pan afgebeeld.