Tethys – Titanide Van De Oceaan & Zoet Water

Tethys was in de Griekse mythologie de titanide van het zoete water en de titanide van de oceaan. Hoewel ze in bijna geen mythes een rol speelt vervult ze wel een belangrijke functie. Haar naam betekent ook wel verzorgster. Volgens de oude Grieken was zij namelijk de personificatie van de oorspronkelijke bron van zoet water. Ze zou door haar ondergrondse rivieren al haar zonen en dochters, de riviergoden (potamoi) en beschermsters van wateren (Oceaniden), voeden met zoet water. Hierdoor zouden de Oude Grieken voorzien worden van zoet water. Tethys is een van de twaalf oorspronkelijke titanen en de vrouw Okeanos, de god van de oceaan. Samen met hem zouden ze behoorlijk wat kinderen krijgen; 3000 mannelijke kinderen, de potamoi, en 3000 vrouwelijke kinderen, de oceaniden. Tethys is vaker als mozaïek afgebeeld in badhuizen. Soms met, en soms zonder Okeanos. Ze werd hierin vaak afgebeeld met vleugels op haar voorhoofd en een roer naast zich. 

Tethys in de titanenstrijd

Tethys was een van de twaalf oorspronkelijke titanen, geboren uit de relatie van Ouranos en Gaia. Haar broers en zussen waren Hyperion, Koios, Crius, Iapetus, Mnemosyne, Rhea, Theia, Phoebe, Themis, Kronos en Okeanos, die uiteindelijk haar man zou worden. Net als haar man stelde ze zich ten tijde van de titanenstrijd onafhankelijk op, waardoor ze niet gevangen zou worden gezet in Tartaros nadat Zeus de titanen had overwonnen. 


Volgens Homerus zijn Ilias zou ze tijdens de titanenstrijd Hera hebben opgevangen, verzorgd en geschoold. De band die hieruit is ontstaan komt later terug in de mythe van Callisto. Toen Callisto en haar zoon door Zeus werden veranderd in de sterrenbeelden van de kleine en de grote beer, was Hera nog altijd niet uitgekeken op wraak. Hierop vroeg ze aan Thetys om de grote beer, Callisto, nooit in de zee te laten zakken zodat ze voor altijd in de lucht rond zou moeten blijven zwerven. Tethys ging akkoord, waardoor de grote beer altijd aan de sterrenhemel te zien is. 

Kinderen van Tethys en Okeanos

Tethys en Okeanos hadden het maar druk samen. In totaal zouden ze samen 6000 kinderen krijgen. Hiervan waren 3000 mannelijk, de potamoi en 3000 vrouwelijk, de oceaniden. Het getal 3000 kwam niet zomaar uit de lucht vallen. De Grieken gebruikten 3000 vaker om ontelbaar aan te duiden. De potamoi werden riviergoden en de oceaniden werden waternimfen die het water waar zij woonde beschermden. Doordat ze zoveel kinderen hadden werden de meeste van hun kinderen niet benoemd. Toch waren er enkele kinderen die later nog een rol zouden spelen binnen andere mythen. 


Bekende potamoi kinderen van Tethys en Okeanos:


  • Achelous: riviergod van de grootste rivier in Griekenland, de Achelous. Volgens sommige bronnen is hij de vader van de sirenen en zou hij met Herakles hebben geworsteld om de hand van Deianeira, die later de vrouw van Herakles zou worden
  • Alpheüs: de riviergod van de Alpheüs, de grootste rivier op Peloponnesos. Herakles zou van de rivier gebruik hebben gemaakt om de stallen van Augias schoon te maken. In een andere mythe wordt Alpheüs verliefd op de nimf Arethusa, die voor hem vlucht. Hij blijft haar echter achtervolgen, waarop Artemis haar in een waterbron verandert. Uiteindelijk mengt Alpheüs zijn water met haar bron
  • Scamander: een riviergod die beledigd zou zijn doordat Achilles zijn water vervuilde met Trojaanse lijken. Scamander probeert driemaal om Achilles te vermoorden, wat gelukt zou zijn als Hera, Athena en Hephaistos niet tussenbeide zouden zijn gekomen
  • Asopus: een riviergod die twintig prachtige dochters op de wereld had gezet. Zo prachtig, dat Zeus een oogje op een van zijn dochters, Aegina, kreeg en haar ontvoerde. Asopus ging de strijd aan met Zeus om haar terug te krijgen maar werd teruggedrongen naar zijn rivier door een bliksemschicht van Zeus

Enkele bekende oceaniden die kinderen waren van Okeanos en Tethys:


  • Metis: de eerste vrouw van Zeus. Ze zou Zeus het braakmiddel hebben gegeven waarmee hij Kronos al zijn kinderen liet uitspugen. Er wordt een profetie gedaan dat Metis een zoon zou baren die machtiger dan Zeus zou zijn. Nadat ze zwanger was, besloot Zeus haar daarom op te eten. Eenmaal in het hoofd van Zeus baart Metis nog steeds een dochter, Pallas Athena. Metis zou Zeus de rest van zijn leven van advies voorzien in zijn hoofd, waardoor Zeus een betere leider zou worden
  • Eurynome: een van de oudste van de Oceaniden. In de standbeelden die van haar gemaakt zijn wordt ze afgebeeld als een zeemeermin. Ze was de derde vrouw van Zeus en zou met hem drie dochters, de gratiën (Kharites), krijgen. De gratiën zouden de godinnen van genade en schoonheid worden
  • Doris: de vrouw van de zeegod Nereus. Samen zouden ze 50 kinderen krijgen: de nereïden. De nereïden zouden Poseidon vaak vergezellen en behulpzaam zijn naar zeelui
  • Clymene: vrouw van de titaan Iapetus. Samen zouden ze vier kinderen krijgen die nog een belangrijke rol vervullen in de Griekse mythologie: Atlas, Prometheus, Epimetheus en Menoetius
  • Perseïs: vrouw van de zonnegod, Helios. samen zouden ze twee kinderen krijgen: Circe en Aiethes. Volgens sommige bronnen zouden ze samen ook Pasiphaë krijgen, moeder van de Minotaurus
  • Styx: de grote rivier van de onderwereld, in het rijk van Hades. Styx was de oudste van alle oceaniden. Met de titaan Pallas zouden ze vier kinderen krijgen: Zelus, Nikè, Kratos en Bia. Voordat een dode naar het dodenrijk kon gaan, moesten ze eerst met de veerman Charon de Styx overvaren