Kronos was in de Griekse mythologie de leider van de titanen, degene die voor de Olympische goden heersten over de wereld. Hij is de zoon van Ouranos en Gaia en de jongste van de twaalf oorspronkelijke titanen: Okeanos, Hyperion, Koios, Crius, Iapetus, Mnemosyne, Rhea, Tethys, Theia, Phoebe en Themis. Kronos werd de leider van de titanen doordat hij hun vader Ouranos had verslagen. Onder zijn leiderschap hadden de titanen een gouden tijdperk waarbij er vrede, harmonie, stabiliteit en welvaart was. Uiteindelijk zou Zeus, zijn eigen zoon, hem echter van de troon stoten. Kronos is te herkennen aan zijn sikkel waarmee hij bijna altijd wordt afgebeeld. Ook zie je vaak graan bij hem afgebeeld, daar hij in verband werd gebracht met de landbouw. Kronos wordt vaak verward met Chronos, de oergod van de tijd. Het zijn echter twee verschillende personages. In de Romeinse mythologie staat Kronos bekend als Saturnus.
Biografie kronos
Kronos komt aan de macht
Kronos is de jongste zoon van de oergoden Ouranos en Gaia. Ouranos was de oergod van de hemel en Gaia van de aarde. Samen kregen ze 18 kinderen: De drie cyclopen (reuzen met een oog), drie Hekatoncheiren (reuzen met 50 hoofden en 100 handen) en de twaalf oorspronkelijke titanen. Ouranos was echter een slechte vader en haatte zijn oudste zes kinderen, de cyclopen en de Hekatoncheiren. Daarom sloot hij hen in het midden van de aarde, de buik van Gaia, op. Dit bezorgde Gaia een enorme pijn, waardoor ze een plan begon te smeden om Ouranos van de troon te stoten.
Gaia maakte een sikkel van diamant en vroeg aan haar overgebleven kinderen, de titanen, om hun vader te straffen. Geen van de titanen durfde het aan, totdat Gaia bij Kronos aankwam. Kronos, die altijd al een hekel aan zijn vader had gehad, nam de taak op zich om Ouranos te verslaan. Gaia en Kronos besloten om Ouranos in een hinderlaag te lokken. Kronos verstopte zich toen Ouranos bij Gaia kwam liggen. Opeens springt Kronos tevoorschijn en castreert hij zijn vader met de sikkel. Ouranos schreeuwde het uit van pijn en vervloekte Kronos. Ouranos zou Kronos uit woede voorspellen dat een van zijn kinderen Kronos van de troon zou stoten.
Uit het bloed dat op de aarde terechtkwam door de castratie werden de Erinyen en Giganten geboren. Kronos zou vervolgens Ouranos zijn geslachtsdeel in de zee hebben gegooid. Het geslachtsdeel van Ouranos was van onsterfelijk vlees, waardoor die lange tijd met de stroming van de zee meeging. De zee zou worden bevrucht, waar vervolgens uit het zeeschuim Aphrodite zou zijn ontstaan.
Ouranos was verslagen en Kronos zou de macht over de wereld krijgen. Hij zette de cyclopen en hekatoncheiren opnieuw gevangen, ditmaal in Tartaros. Onder leiding van Kronos zouden ze een zogenoemd gouden tijdperk ingaan.
Het gouden tijdperk
Volgens de Griekse schrijver Hesiodos zouden er vijf verschillende tijdperken van de mens zijn. Het gouden geslacht, het zilveren geslacht, het bronzen geslacht, het geslacht van de helden en het ijzeren geslacht. Onder het leiderschap van Kronos zou er een gouden tijdperk aanbreken waar het gouden geslacht ontstond. Rust, vrede, harmonie, stabiliteit en welvaart waren over de wereld verspreid. Elk levend wezen in deze tijd leefde als een god; er was meer dan genoeg te eten, niemand hoefde te werken en allen werden oud. Een gelukkig tijdperk dus voor iedereen. Helaas zou dit echter niet eeuwig duren.
Kronos en Philyra
Hoewel Kronos een relatie kreeg met zijn zus Rhea, had hij een affaire met de oceanide Philyra. Samen zouden ze een zoon krijgen: Cheiron, de eerste centaur. Cheiron zou echter niet zomaar een centaur geworden zijn. Volgens een mythe zouden Kronos en Philyra geslachtsgemeenschap hebben toen Rhea onverwachts langs zou lopen. Omdat Kronos toentertijd al een relatie met Rhea had, wou hij niet betrapt worden, waarop hij zich transformeerde in een hengst en weg galoppeerde. Hierdoor zou Cheiron als half-paard, half-mens zijn geboren.
Kronos en Rhea
Na verloop van tijd werd Rhea Kronos zijn vrouw. Kronos was de voorspelling van zijn vader Ouranos echter nog niet vergeten; dat een van Kronos zijn kinderen hem van de troon zou stoten. Daarom besloot Kronos om elk kind dat hij bij Rhea verwekte direct na de geboorte op te eten, zodat hij nooit een kind kon krijgen die hem van de troon zou stoten. Eerst werd Hestia opgegeten en daarna Hades, Demeter, Poseidon en Hera. Hoewel het Kronos niks uitmaakte dat hij zijn kinderen opat, maakte dit Rhea wel degelijk uit. Toen ze zwanger was van haar zesde kind, Zeus, smeedde ze samen met Gaia en Ouranos een plan om te zorgen dat hij niet opgegeten zou worden. Ze zorgde dat ze zou bevallen in een grot, waar ze na haar bevalling Zeus snel zou verwisselen met een steen in doeken omhuld. Rhea gaf de steen aan Kronos en die at de steen op, denkend dat het Zeus was. Vervolgens bracht Rhea Zeus naar het Ida gebergte in Kreta waar hij op kon groeien.
Kronos spuugt zijn kinderen uit: de list van Zeus
Zonder dat Kronos er enige weet van had, groeide Zeus op tot een jonge, volwassen man. Hij was uit op wraak, omdat Kronos zijn broers en zussen op had gegeten en hem ook wilde eten. Daarom besloot hij een list te verzinnen om zijn broers en zussen terug te krijgen. Zeus vermomde zich als een olympische bekerdrager waar die Kronos zijn drank verzorgde. Hij stopte een braakmiddel in het drankje van Kronos, die het in een teug leeg dronk. Kronos moest toen zoveel overgeven dat hij zijn kinderen (Hestia, Hades, Poseidon, Hera en Demeter) en de steen, waarvan hij dacht dat het Zeus was, uitspuugde. Doordat Zeus hen had bevrijd zwoeren al zijn broers en zussen hun trouw aan Zeus. Kronos zou vervolgens de strijd aan gaan tegen zijn eigen kinderen om de macht over de wereld. Deze strijd wordt ook wel de titanenstrijd (titanomachy) genoemd.
De titanen tegen de olympische goden: de titanenstrijd (titanomachy)
De titanenstrijd duurde naar verluidt tien jaar lang. Kronos vestigde zich met de titanen de berg Othrys terwijl de Olympische goden zich op de berg Olympus vestigden. Kronos zou in het begin van de strijd flink in het voordeel zijn; de titanen bestonden namelijk al lang niet meer alleen uit de oorspronkelijke twaalf titanen, ze hadden zich allemaal voortgeplant. Hierdoor waren de titanen flink in de meerderheid. Atlas werd aangewezen als legeraanvoerder van de titanen. Enkele titanen, zoals Themis en Prometheus, vochten aan de zijde van Zeus. Ook waren er enkele titanen, zoals Okeanos, die neutraal bleven.
Omdat Zeus in de minderheid was besloot hij af te reizen naar Tartaros om de cyclopen en hekatoncheiren, die Kronos opnieuw gevangen had gezet, te bevrijden. De cyclopen maakte vervolgens Zeus zijn wapen, de bliksemschicht , Poseidon zijn drietand en Hades zijn helm die hem onzichtbaar kon maken. Hiermee gewapend en geholpen door de hekatoncheiren wisten Zeus en de olympische goden Kronos en zijn titanen na een lange strijd te overwinnen. Kronos en de titanen werden vervolgens gevangen gezet in Tartaros, waar ze bewaakt werden door de hekatoncheiren.
Er zijn verschillende verhalen wat er vervolgens met Kronos zou gebeuren. Volgens sommige verhalen bleef hij voor eeuwig in Tartaros. Andere verhalen vertelden dat Zeus de titanen op het Elysium zou laten verblijven, de plek waar uitzonderlijke mensen en helden terechtkomen wanneer ze dood waren. Kronos zou volgens dit verhaal heerser worden van het Elysium. Weer een ander verhaal vertelt dat Zeus Kronos en de titanen uiteindelijk vrij zou laten. Welk verhaal je ook neemt; het was duidelijk dat Zeus de nieuwe heerser zou zijn en Kronos geen belangrijke rol in de Griekse mythologie meer zou spelen nadat hij verslagen was door Zeus.